İmam Hasan Askeri
Adı: Hasan-ül Askeri
Annesi: Şuşen
Babası: Ali Naki
Doğum yeri ve tarihi: Medine Suudi Arabistan 2 Aralık 846
Unvanı: Askeri (El-Askeri)
Şehadet Tarihi: Samarra 1 Şubat 874 Irak
Türbesi: Samarra Irak
Şehadet Sebebi: Abbasi halifelerinden Ebu Abbas Mutemid billah Ahmed bin Cafer tarafından bir süre zindanlara atıldı, göz altında tutuldu ve daha sonra halife Mutemid tarafından zehirletilerek şehit edildi.
İmam Hasan Askeri (A.S.), Şii İslam’a göre On İki İmamlar’ın 11. imamıdır. Adı Hasan b. Ali olup, 838 yılında Medine’de doğmuş, 874 yılında Samarra’da şehit olmuştur. İmam Ali Naki (A.S.)‘nin oğludur ve bu nedenle Ali Naki’nin 10. imamlık döneminde yetişmiştir.
Hayatı ve İmamlık Dönemi:
- Doğumu ve Ailesi: İmam Hasan Askeri, 838 yılında Medine’de dünyaya gelmiştir. Babası İmam Ali Naki (A.S.) ve annesi Süveyda bint al-Hasan‘dır. O, ismini aldığı Hasan ismiyle, İmam Hasan’ın (A.S.) soyundan gelmektedir.
- İmamlık Dönemi: İmam Hasan Askeri’nin imamlık dönemi, Abbâsîler‘in yönetiminde, özellikle halife Mu’tamid‘in zamanına denk gelir. Bu dönemde Abbâsî yönetimi, Şii İmamları sürekli olarak gözetim altında tutuyor ve onları baskı altına alıyordu. Bu baskılar, İmam Hasan Askeri’nin de hayatında önemli bir yer tutmuştur.
- Abbâsî halifeleri, İmam Hasan Askeri’yi sürekli olarak gözetim altına almakta ve onun toplumsal etkisini sınırlamaya çalışmaktadır. İmam Hasan Askeri, Samarra‘da ev hapsine alınmış ve burada halkından izole edilmiştir.
- Samarra’daki Hayatı: İmam Hasan Askeri, bir askerî garnizonda yaşamaya zorlanmış, ancak buna rağmen halkı ile gizli olarak irtibat kurmuş ve dini öğretilerini sürdürmüştür. Zaman zaman öğrencilerinin ve Şii takipçilerinin yanına gelir, onlara ilmî ve dini dersler verirdi.
İmam Hasan Askeri’nin Özellikleri ve Mirası:
- İlim ve Bilgelik: İmam Hasan Askeri, kendisinden önceki İmamlar gibi büyük bir ilme sahipti. Dini meseleler hakkında çok derin bilgiye sahipti ve insanlara doğru yol gösteren açıklamalar yapmaktaydı. Bunun yanı sıra, hadislere büyük bir özen gösterir, bunları derler ve doğruluğuna dikkat ederdi.
- Ahlaki Erdemler: İmam Hasan Askeri, yüksek ahlakî özellikleriyle tanınırdı. Sabırlı, adil, cömert ve mütevazi bir kişiliği vardı. İmam Hasan Askeri’nin hayatı, doğru yolun takip edilmesi, ahlâkî değerlerin ön planda tutulması ve adaletin sağlanması gerektiği mesajını vermekteydi.
- Zuhur ve Mehdilik: İmam Hasan Askeri, 12. İmam olarak kabul edilen İmam Mehdi’nin babasıdır. İmam Hasan Askeri’nin doğrudan takipçileri, oğlu İmam Mehdi’nin gizli (gayb) dönemi başladığında, İmam’ın öğretilerine bağlı kalarak yaşamaya devam etmişlerdir. İmam Hasan Askeri’nin bu konudaki öğretileri, Şii inancındaki Mehdi’nin zuhuru hakkındaki anlayışla da yakından bağlantılıdır.
Şehadeti:
İmam Hasan Askeri, 874 yılında zehirlenerek şehit edilmiştir. Halife Mu’tamid, İmam Hasan Askeri’yi zehirlemekte ve bu şekilde öldürmek istemiştir. Şehadetinden önce de halkı ile olan ilişkileri sıklıkla denetlenmiş ve gözetlenmişti. İmam Hasan Askeri, Samarra’da toprağa verilmiştir. Ancak, İmam’ın mezarı, zaman içinde gizlilik içinde kaldığı için, mezarının yeri tam olarak belirlenememiştir.
Eserleri ve Mirası:
İmam Hasan Askeri’nin, tam olarak belirgin bir yazılı eseri bulunmamakla birlikte, onun sözlü öğretileri ve hadisleri Şii kaynaklarında yer almaktadır. Bu öğretiler, özellikle Mehdi’nin doğumu ve gayb dönemi hakkındaki bilgiler içerir. İmam Hasan Askeri’nin ilmî mirası, onun doğrudan takipçileri olan İmam Mehdi (A.S.)’nin öğretileriyle birleşmiş ve Şii inancının temel taşlarından biri haline gelmiştir.
İmam Hasan Askeri’nin Önemi:
- İmam Hasan Askeri, sadece ilmî bir lider değil, aynı zamanda Şii inançlarının savunucusuydu. Onun öğretileri, özellikle Mehdi inancı ve İmamet anlayışı üzerine çok önemli etkiler bırakmıştır.
- İmam Hasan Askeri’nin en önemli mirası, Mehdi’nin (A.S.) zuhuruna dair verdiği işaretler ve bu konuda sürdürdüğü gizlilik ve sabırdır.
- İmam Hasan Askeri, İmam Mehdi’nin gizlilik (gayb) döneminin başlangıcını işaret ederek, onun gelecekteki zuhurunu ve adaletli bir dünya kurma görevini üstleneceğini müjdelemiştir.
İmam Hasan Askeri (A.S.), kendisinden sonra gelen İmam Mehdi‘nin en önemli rehberlerinden biri olarak kabul edilir ve onun ilmî mirası, Şii inancının gelişmesinde büyük bir rol oynamıştır.
